Đau thần kinh tọa là gì?

Đau thần kinh tọa là gì. Đau thần kinh tọa gây ra nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt. Người bệnh cần nhận biết và điều trị bệnh từ sớm để tránh những biến chứng nguy hiểm

KHÁI NIỆM
• Đau thần kinh tọa xảy ra khi dây thần kinh tọa bị kích thích.
• Dây thần kinh tọa là dây thần kinh lớn nhất trong cơ thể.
• Dây thần kinh tọa bắt đầu từ rễ thần kinh ở tủy sống vùng thắt lưng, kéo dài qua mông và tận cùng ở chi dưới.
• Triệu chứng đau từ thắt lưng đến đùi, xuống dưới cẳng chân, bàn chân.
• Phương pháp điều trị đau thần kinh tọa phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản và mức độ nghiêm trọng của cơn đau.

NGUYÊN NHÂN
Mặc dù đau thần kinh tọa phổ biến nhất là do thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng trực tiếp đè ép vào dây thần kinh, bất kỳ nguyên nhân gây kích thích hoặc viêm dây thần kinh tọa có thể tạo ra các triệu chứng đau thần kinh tọa. Sự kích thích dây thần kinh này là kết quả của một đĩa đệm giữa các đốt sống bất thường có liên quan bệnh lý rễ thần kinh.
Ngoài một dây thần kinh bị chèn ép từ một đĩa đệm, các nguyên nhân khác của đau thần kinh tọa bao gồm kích thích dây thần kinh từ xương liền kề, khối u, cơ, chảy máu bên trong, nhiễm trùng trong hoặc xung quanh cột sống thắt lưng, thoái hóa cột sống, chấn thương, hẹp ống sống, hội chứng chùm đuôi ngựa, và các nguyên nhân khác.
Đôi khi đau thần kinh tọa có thể xảy ra khi mang thai. Thật đúng là đau thần kinh tọa là phổ biến trong thai kỳ nhưng tăng cân không phải là lý do chính khiến phụ nữ mang thai bị đau thần kinh tọa. Đó là do hormone của thai kỳ gây ra sự lỏng lẻo các dây chằng. Dây chằng giữ các đốt sống với nhau, bảo vệ các đĩa đệm và giữ cho cột sống ổn định. Dây chằng bị lỏng có thể làm cho cột sống không ổn định, có thể làm cho đĩa đệm bị trượt, dẫn đến dây thần kinh bị chèn ép và sự phát triển của đau thần kinh tọa. Trọng lượng và vị trí của bé cũng có thể tạo thêm áp lực cho dây thần kinh.
Có nhiều cách để giảm đau thần kinh tọa khi mang thai, cơn đau thường sẽ hết sau khi sinh. Vật lý trị liệu và liệu pháp xoa bóp, tắm nước ấm, nhiệt, thuốc và các biện pháp khác có thể giúp ích. Khi mang thai, hãy chắc chắn làm theo các kỹ thuật tư thế tốt trong khi mang thai để giảm đau.

YẾU TỐ NGUY CƠ
Các yếu tố nguy cơ của đau thần kinh tọa bao gồm thoái hóa khớp cột sống thắt lưng, bệnh đĩa đệm cột sống thắt lưng, thoát vị đĩa đệm, chấn thương hoặc tổn thương cột sống thắt lưng.
TRIỆU CHỨNG
Đau thần kinh tọa gây đau, cảm giác nóng rát, tê từ lưng dưới và mông trên xuống đùi đến cẳng chân, bàn chân. Kết quả là đau thắt lưng, đau mông, đau hông và đau chân. Đôi khi cơn đau thần kinh tọa tỏa ra xung quanh hông hoặc mông.
Mặc dù đau thần kinh tọa thường liên quan đến đau thắt lưng, nhưng nó có thể xuất hiện mà không bị đau thắt lưng. Đau thần kinh tọa nghiêm trọng có thể làm cho việc đi lại khó khăn nếu không muốn nói là không thể.
Đôi khi các triệu chứng đau thần kinh tọa trở nên trầm trọng hơn khi đi bộ hoặc gập thắt lưng và giảm bớt bằng cách nằm nghỉ. Sự thay đổi vị trí có thể làm giảm đau và tê một phần hoặc toàn bộ.
CHẨN ĐOÁN
Đau thần kinh tọa được chẩn đoán bằng khám lâm sàng và hỏi tiền sử bệnh. Các triệu chứng điển hình và thao tác kiểm tra nhất định giúp các Bác sĩ chẩn đoán đau thần kinh tọa.
XQ cột sống, CT scan, MRI và điện cơ đồ, được sử dụng để xác định thêm nguyên nhân chính xác của đau thần kinh tọa.

Những chuyên khoa tham gia điều trị đau thần kinh tọa:
Các bác sĩ chuyên khoa đánh giá và điều trị đau thần kinh tọa từ bác sĩ đa khoa đến bác sĩ chuyên khoa. Những chuyên khoa này bao gồm y học tổng quát, y học gia đình, nội khoa, phụ khoa, chỉnh hình, phẫu thuật thần kinh, thấp khớp, quản lý đau và sinh lý. Ngoài ra còn có các nhà trị liệu vật lý, bác sĩ chỉnh hình, trị liệu xoa bóp, nhà tâm lý học và bác sĩ châm cứu.
ĐIỀU TRỊ
Nghỉ ngơi tại giường giúp giảm đau thần kinh tọa cấp tính.
Các lựa chọn điều trị cho đau thần kinh tọa phụ thuộc vào nguyên nhân của nó, bao gồm giải quyết nguyên nhân cơ bản và vật lý trị liệu:
• Điện kích thích thần kinh qua da (TENS) đôi khi hữu ích cho các dạng đau thần kinh tọa mãn tính hơn.
Nhiệt nông hoặc sâu vùng thắt lưng giúp giảm co thắt cơ, giảm đau.
• Một loạt các bài tập điều hòa và kéo dãn lưng được sử dụng để giúp mọi người phục hồi sau cơn đau thần kinh tọa.
• Các loại thuốc được sử dụng trong điều trị đau thần kinh tọa bao gồm thuốc giảm đau, thuốc giãn cơ, thuốc chống viêm và thuốc chống trầm cảm.
• Thuốc chống trầm cảm thực sự có thể giúp ích bằng cách giảm nhận thức đau trong não.
• Các loại thuốc khác có thể hữu ích bao gồm Gabapentin và Duloxetine.
Thuốc Corticoid tiêm ngoài màng cứng, hữu ích trong việc giảm đau thần kinh tọa.
Phẫu thuật đôi khi có chỉ định cho đau thần kinh tọa kéo dài do chèn ép dây thần kinh ở cột sống (chiếm tỷ lệ 10-15% các trường hợp đau thần kinh tọa).
DIỄN TIẾN
Thời gian của đau thần kinh tọa phụ thuộc rất nhiều vào nguyên nhân của nó. Thoát vị đĩa đệm, căng dãn cơ lưng, bệnh zona và thoái hóa cột sống thắt lưng đều có thể gây ra các dạng đau thần kinh tọa tạm thời, kéo dài từ vài ngày đến vài tuần, có khi kéo dài thành mãn tính.
Đôi khi thoái hóa cột sống thắt lưng và đĩa đệm có thể gây đau thần kinh tọa kéo dài trừ khi can thiệp phẫu thuật được thực hiện.
TIÊN LƯỢNG
Tùy thuộc vào nguyên nhân chính xác của đau thần kinh tọa và thời gian của các triệu chứng, triển vọng phục hồi từ đau thần kinh tọa từ tuyệt vời đến các triệu chứng mãn tính lâu dài.
Đau thần kinh tọa có thể được ngăn chặn ở một mức độ nào đó bằng cách tránh chấn thương lưng thấp. Các bài tập điều hòa, chẳng hạn như yoga, đôi khi có thể giúp ngăn ngừa chấn thương cho vùng lưng thấp.